English version


Nederlandse versie

Steven's weblogs en columns (nederlands)

Iedereen kan informatie van deze weblog overnemen onder de voorwaarde dat hij/zij blijft verwijzen naar deze weblog.

 

November 2003: Spraakverwarring

Het is recessie en er heerst werkloosheid. Vooral ook in de informatie- en it-sector. Daar zien we minder personeelsadvertenties, en veel werklozen bieden zich aan. Wat opvalt, is dat men vaak eigen namen voor beroepen en competenties verzint. Sommige zijn duidelijk, vele echter niet. Misschien onderscheiden ze, maar in werkelijkheid lijkt het of niemand meer weet wat de competentie van een informatiekundige of it'er is of dient te zijn.

Namen voor functies en beroepen in onze sector zijn al jaren niet voldoende om te weten waar je het over hebt. Steeds weer dien je uit te leggen waar een naam deze keer voor staat. Een informatieanalist die veel weet van websites, C++ en Oracle, is iemand anders dan een informatieanalist die bedreven is in het conceptueel modelleren van informatie. Rond 1990 hebben 2500 leden van de Vereniging voor Register Informatici samen via hun profiel 3000 verschillende beroepsnamen en specialismen opgegeven, inclusief homo- en synoniemen. Het probleem is dus al oud en bekend.

Het Ministerie van Economische Zaken heeft uitgerekend dat Nederland ongeveer 200.000 it'ers heeft. Dat getal is geflatteerd omdat nogal wat deeltijd it'ers meegeteld worden. Nu wordt in Europa gesproken over tussen de 39 (EISS) en 57 (SFIA) beroepen in de informatiekunde en it. Het is dan ook ongelofelijk dat 200.000 Nederlandse it'ers honderden of zelfs duizenden namen gebruiken voor beroep, specialisme en competentie. Dit veroorzaakt veel spraakverwarring, het is onduidelijk en het is uiteindelijk slecht voor de werkgelegenheid.

Al jaren wordt gewerkt aan het helder krijgen van waar we het nu eigenlijk over hebben. Daarbij werd eerst over functies gesproken, later werden dat functie-elementen, taken, rollen en competenties. Dat heeft prima uitwerkingen opgeleverd. Het blijft echter theorie als het niet naar de praktijk vertaald wordt. Dat is (nog) niet gebeurd en een en ander dreigt nu in schoonheid te sterven. Dat kan niet de bedoeling zijn.

Anders gezegd: we hebben veel kennis opgebouwd, maar blijken weer niet in staat om die naar de praktijk te vertalen. Het werkt niet om per organisatie uit te zoeken wat een passend functiehuis is. Het resultaat is dat de functiehuizen van een ABN Amro, KPN, Shell of Philips dan te weinig op elkaar lijken omdat elke organisatie nu eenmaal anders is en werkt. Zo worden die homo- en synonieme namen gecreëerd.

Hoe pakken we dit aan? Door structurele vak- en beroepsvorming. Europa is ons daarin dus voorgegaan, door een verzameling van beroepen en competenties, e-skills, aan te wijzen als standaard. Ongeacht of die standaard goed of slecht is, het geeft duidelijkheid. Waarom hebben we hem dan nog niet geadopteerd? Omdat we het beter weten.

Die standaard dient overigens nog uitgewerkt en aangevuld te worden. Met de kennis die we in de laatste jaren over functies, taken, rollen en competenties opgebouwd hebben, kunnen we een kritieke rol spelen en meehelpen om een verbeterde volgende versie te creëren. Nederland kennisland.

Daarnaast is het vormen van beroepsgroepen voor de informatie- en it-sector cruciaal om gemaakte afspraken door te vertalen naar passende opleidingen en de beroepspraktijk. Nederland heeft al een flink aantal beroepsverenigingen. Die zijn echter ontstaan uit interesse in bepaalde it-onderwerpen. Samen groeperen ze op dit moment naar schatting tussen de 5 en 7% van de Nederlandse it'ers. Dat is weinig, maar wel logisch. De bestaande beroepsverenigingen hebben immers zelf 'ondernomen' en een eigen organisatie rond een onderwerp opgebouwd. Meestal met hoogstens minimale hulp van buiten. Het is nu hoog tijd om dat te gaan veranderen. Over innovatie gesproken!

Uw naam:
Uw E-mail:
Uw reactie: